Những cuộc gọi từ xa phát hiện F0 nguy nan
Thấm mệt sau một ngày làm việc, bác sĩ Bạch Thái An xốc lại ý thức, ngồi vào bàn, chú tâm nhìn vào danh sách bệnh nhân dài dằng dặc cần tư vấn.
21h ngày 8/9, đầu dây bên kia vang lên giọng nam trẻ tuổi. "Chắc là con trai bệnh nhân", thầy thuốc An nghĩ. Giọng gấp gáp, người gọi cho biết bố anh ngoài 50 tuổi, đang khó thở. Gia đình đã cố tiếp cận các cơ quan y tế địa phương nhưng do quá tải nên chưa bên nào hỗ trợ được.
Đánh giá người bệnh nguy cơ suy hô hấp nặng nhưng nhà không có máy đo SpO2 để kiểm tra, thầy thuốc An hướng dẫn người con trai cách cho bệnh nhân thở để khắc phục phần nào tình trạng khó thở. Cách thức là mím môi và hít vào bằng mũi trong hai nhịp, giữ 3-5 giây, chúm môi như đang thổi sáo rồi thở ra từ từ bằng miệng trong 4 nhịp để tập thở. Cùng lúc, bác sĩ thúc giục gia đình tiếp tục gọi y tế địa phương, còn bản thân cô ngay tức thì gửi thông tin cho trưởng nhóm bác sĩ tham vấn từ xa, yêu cầu trong thời gian ngắn nhất phải kết nối được với y tế địa phương để cấp cứu người bệnh.
"Tuy nhiên do tình hình quá tải bệnh nhân, bộ phận cấp cứu 115 tiếp thụ thông báo nhưng chưa thể cử đội y tế đến nhà bệnh nhân ngay tức thì", An nói.
Nhấc máy gọi lại cho con trai người bệnh, thầy thuốc Thái An được báo là gia đình đang cụ giúp bệnh nhân cầm cự bằng cách thở nhờ bình oxy, chờ cấp cứu đến. May mắn, hơn 30 phút thở oxy, bệnh nhân đỡ khó thở hơn. Tuy nhiên, thầy thuốc An vẫn liên tiếp cập nhật từ xa tình trạng bệnh nhân và lóng liên lạc từ trung tâm y tế hoặc các số cấp cứu để tương trợ gia đình.
Khoảng hai tiếng sau, điện thoại cô nhận được tin nhắn báo bệnh nhân đang nhập viện dã chiến. "Tôi mừng lắm, dù chẳng giúp được nhiều nhưng thật nhẹ nhàng khi bệnh nhân nhập viện", An san sớt.
thầy thuốc Thái An dự đội ngũ y bác sĩ màng lưới Thầy thuốc Đồng hành, tư vấn từ xa cho F0 tại nhà. Công việc hàng ngày của họ là chủ động gọi điện đến các gia đình F0, phân tầng nguy cơ và tham mưu y tế từ xa để hỗ trợ. Khoảng 1.700 trường hợp nặng (được đánh giá ở nguy cơ 3 và 4) đã được các bác sĩ giúp đỡ, kịp thời đến viện. màng lưới với hơn 8.000 y thầy thuốc và tình nguyện viên từ khắp mọi miền tổ quốc đã chăm sóc y tế từ xa và gạn lọc được gần 200.000 trường hợp F0 ở TP HCM, Bình Dương và Hà Nội.
tham vấn chăm chút, sàng lọc cho bệnh nhân, tương trợ người bệnh cách thở, trông nom dinh dưỡng... là những cảnh huống mà các y thầy thuốc trong mạng lưới nhận được mỗi ngày, bất kể ngày hay đêm. Ngoài ra còn có nhiều trường hợp khó thở, không có máy đo SpO2, thiếu bình Oxy được các thầy thuốc xử lý nhưng không nhiều.
Từ ngày dự mạng lưới, thầy thuốc Nguyễn Văn Chánh đã nhiều đêm không ngủ, "chực chờ giữ máy để giao thông với bệnh nhân". Anh kể về trường hợp đêm 10/8, gia đình có ba người gồm hai vợ chồng và con trai 20 tuổi. Người chồng đã mất vì Covid-19, vợ và con trai đều là F0. Khi gọi điện đến mạng lưới, người con hoảng loạn vì mẹ đang diễn tiến nặng, khó thở và tiêu chảy đã hai ngày chẳng thể cầm.
bác sĩ Chánh hướng dẫn hai mẹ con tập thở và tìm cách giao thông với chương trình ATM Oxy cùng y tế địa phương để hỗ trợ. Bệnh nhân này may mắn được mượn bình oxy miễn phí nên được thầy thuốc tư vấn cách thở, theo dõi và coi ngó tại nhà.
"Cả đêm đó tôi thức trắng, nghĩ lỡ có chuyện không may, bạn trẻ đó sẽ mồ côi. Suốt đêm, tôi cổ vũ người thân, đề nghị theo dõi sát các các dấu hiệu bệnh nhân", anh nói.
Một F0 khác ngoài 80 tuổi, chẳng thể ăn, sốt nhẹ, ho, mất vị giác, nhà không có các thiết bị thẩm tra như máy đo huyết áp, SpO2. bác sĩ Chánh hướng dẫn bệnh nhân tự đếm nhịp thở, ban sơ 33 lần/phút, đồng thời tra danh bạ, gọi y tế. Sau khi viên chức y tế đến nhà, xác định chỉ số SpO2 chỉ còn 64%, áp huyết 120/90 mmHg, bệnh nhân được chuyển cấp cứu ngay.
"Mọi thao tác nhanh, kịp thời và phải có oxy sớm thì mạng sống của F0 nguy ngập mới được bảo toàn", bác sĩ Chánh san sớt. Hai ngày tiếp theo, anh vẫn giữ giao thông và theo dõi sức khỏe bệnh nhân cho đến khi ông cai được máy thở oxy, có thể ăn uống và phục hồi.
Theo bác sĩ Chánh, bình thường, các thầy thuốc, tình nguyện viên gọi điện tham mưu, hỏi thăm sức khỏe F0 hàng ngày. Mỗi lần giao thông, bác sĩ đều đề nghị người nhà cung cấp các chỉ số SpO2, áp huyết... để theo dõi bệnh nhân. Nhà người bệnh không có thiết bị, khi cần thiết, các thầy thuốc nhờ viện trợ từ y tế địa phương để rà soát sức khỏe ngày nay của bệnh nhân. Với các ca F0 tại nhà trở nặng, không có các trang thiết bị thiết yếu, bác sĩ liên tưởng y tế địa phương tương trợ ngay.
Tuy nhiên, việc tương trợ trực tuyến khó khăn hơn nhiều so với thăm khám trực tiếp. Các y bác sĩ chỉ đánh giá tình trạng bệnh nhân qua lời kể hoặc kết nối telehealth trực tuyến để rà chuẩn xác hơn tình trạng bệnh. Do đó, trước khi tham gia tham vấn, các y bác sĩ phải sang các buổi tập huấn trực tuyến, các bài thẩm tra, đủ điều kiện mới bắt tay vào việc.
Ngoài tham vấn chuyên môn, các bác sĩ cũng cổ vũ, hướng dẫn bệnh nhân về chế độ dinh dưỡng, cách ăn uống, quan tâm đến giấc ngủ và chế độ luyện tập...
Bệnh nhân nữ, 64 tuổi, tự cách ly ở nhà riêng đã được 5 ngày và không có người thân ở bên cạnh để gọi đến tổng đài. "Tiếng khóc nấc vang lên bên đầu dây kia, tôi nghẹn ngào", bác sĩ Nguyễn Phương, người tiếp nhận cuộc gọi, kể lại. "Người bệnh nói sợ Covid-19 thì ít mà sợ đơn chiếc thì nhiều, nhiều lúc không biết tâm sự với ai".
Từ ngày dự mạng lưới Thầy thuốc Đồng hành, thầy thuốc Phương nhận ra bệnh nhân Covid-19 luôn cần trấn an và cổ vũ ý thức để giảm nguy cơ trở nặng. Nhiều F0 chỉ mong có người trò chuyện để vượt qua bệnh tật.
Hơn một tháng hoạt động, màng lưới thực hành hơn hai triệu phút gọi để phân tầng, sàng lọc, tham mưu y tế cho các F0 và F1 nguy cơ cao và kịp thời tương trợ bệnh nhân nặng, can hệ y tế địa phương để đưa bệnh nhân tới bệnh viện.
Để can hệ, người dân ở TPHCM có thể gọi đến tổng đài 1022 - nhánh 4; Bình Dương 0274 1022; Hà Nội 024 1022 - nhánh 3 trong ba khung giờ 9:00 - 11:00, 15:00 - 17:00, 19:00 - 21:00.
"Diễn biến dịch không lường trước, tôi hy vọng công việc này có thể phần nào chia lửa cho tuyến đầu, hạn chế ca bệnh nặng và giảm trường hợp tử vong", thầy thuốc An tâm can rồi cúp máy, nói có người bệnh khác đang chờ.
Thùy An
Với mục tiêu giảm tỷ lệ bệnh nhân Covid-19 chuyển nặng khi điều trị tại nhà, quỹ Hy vọng khởi động chương trình "Túi thuốc F0". Mỗi khoản ủng hộ 380.000 đồng ứng một túi thuốc. Quý độc giả tham khảo chi tiết tại đây.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét